انگیزه نامه یا SOP
با یکی از مهمترین شرایط پذیرش آشنا شوید!
احتمالا اگر تا به حال قصد پذیرش تحصیلی از دانشگاه‌های خارج از کشور را داشته‌اید عبارت انگیزه نامه یا SOP به گوشتان آشناست. انگیزه نامه شما نقش کلید ورودی به روال پذیرش را خواهد داشت به نحوی که پذیرش و عدم پذیرش شما ارتباط مستقیم با داشتن یک انگیزه‌نامه یا SOP جذاب و قابل قبول دارد. البته داشتن مدرک آیلتس هم از امتیازاتی است که غالباً برای مهاجرت تحصیلی لازم است. شاید برای شما نیز نوشتن یک انگیزه‌نامه خوب اندکی دشوار و استرس‌زا باشد، پس با ما همراه باشید تا نکاتی اساسی درباره ساختار انگیزه‌نامه و همچنین باید و نبایدهای آن فرا بگیرید.
در اینجا قصد داریم با نشان دادن ساختار انگیزه‌نامه راهکار‌هایی را نیز برای ارائه انگیزه‌نامه موثر و قابل قبول ارائه کنیم تا با عبور از این دروازه مهم بتوان شانس بالاتری برای دریافت پذیرش تحصیلی داشته باشید. پس بهتر است از خود انگیزه نامه شروع کنیم.
انگیزه نامه یا SOP چیست؟
SOP مخفف Statement of Purpose و به معنای انگیزه‌نامه می‌باشد. هر چند آنرا با نام‌های دیگری همچون Cover Letter و یا Letter of Intent نیز می‌شناسند اما SOP نام رایج‌تری برای انگیزه‌نامه می‌باشد. شاید برای شما نیز این سوال مطرح باشد که با توجه به مدارک و مستندات ارائه شده به کمیته‌های تصمیم گیری اهمیت انگیزه‌نامه در چیست و چرا داشتن یک انگیزه‌نامه خوب می‌تواند مرز بین شکست و موفقیت در پذیرش تحصیلی باشد. جواب به این سوال از دید کمیته تصمیمگیری بسیار ساده است: کلیه سوابق و مدارک شما تنها گذشته شما را نشان می‌دهد اما تنها یک انگیزه‌نامه خوب است که آینده شما را برای کمیته مشخص می‌سازد. شما در انگیزه‌نامه ضمن ارائه شرحی بر گذشته خود که مبتنی بر مستندات ارائه شده است می‌توانید جزییات شخصی‌تری به موفقیت‌ها و حتی شکست‌های خود بیافزایید و از آن مهم‌تر مسیر پیش روی خود در آینده را نیز برای آنان توضیح دهید.
انگیزه‌نامه یا SOP در ابتدا به هیئت تصمیمگیری کمک می‌کند تا درک بهتری از وضعیت فعلی شما، عوامل تاثیر‌گذار بر حرفه شما و همچنین علایق و برنامه‌های آتی شما داشته باشند. پس در قدم اول نوشتن آن به منظور نشان دادن اهداف تحصیلی شما می‌باشد. چرا این رشته و این دانشگاه را انتخاب کرده‌اید؟ دلایلی را که برای خانواده و یا دوستان بیان می‌کنید را فراموش کنید، حقیقت انتخاب شما چیست و چرا می‌خواهید آینده خود را صرف این رشته کنید؟ سعی کنید دلایل اصلی خود را پیدا کنید و به جذاب‌ترین و تاثیرگذارترین شیوه آنرا برای نگارش آماده سازید. این متن باید ابتدا برای خودتان قانع کننده باشد تا بتواند دیگران را نیز برای انتخاب شما توجیه نماید. چرا باید شما به جای دیگری انتخاب شوید؟ پس سعی کنید با شناخت دقیق از نقاط قوت خود، توانایی‌های خود را به کمیته بررسی نشان دهید. توجه داشته باشید که تنها بخشی از روند پذیرش که به طور کامل در اختیار شما است، نوشتن انگیزه‌نامه است.
ساختار SOP
شروع
از آنجا که انگیزه‌نامه شما در کنار ده‌ها و شاید صد‌ها انگیزه‌نامه دیگر در اختیار چند تن از اساتید بخش مربوطه قرار می‌گیرد، سعی کنید مطلب خود را با حداکثر گیرایی آغاز کنید. هر چند باید از مطالب غیر مرتبط با موضع انگیزه‌نامه پرهیز کرد، با این حال سعی کنید اشتیاق خود به تحصیل در موقعیت مورد پذیرش را به خوبی شرح دهید. شما می‌توانید مطلب خود را با استفاده از ضرب المثل و یا سخنان الهام بخش (ترجیحا در زمینه تحصیلی مورد نظر) پربارتر نمایید اما فراموش نکنید مهمترین نکته نشان دادن علایق واقعی شما است پس سعی کنید از انگیزه‌های خود در کودکی و شور و علاقه محسوس خود به دانشگاه صحبت کنید.
سابقه تحصیلی
شما باید در این قسمت توجه کمیته پذیرش را به سمت سابقه تحصیلی خود معطوف کنید. به آن‌ها این اطمینان را بدهید که دانشجوی موفقی خواهید بود. اگر در آزمون‌هایی مطرح نمره خوبی کسب کرده‌اید و یا جزو ۵ دانشجوی برتر دانشگاه بودید، آن را ذکر کنید. اگر نمره‌های ضعیفی در کارنامه دارید، دلیل خود را برای کارکرد ضعیفتان در آن مقطع را ارائه دهید و اگر رشته موردنظر شما با رشته ی گذرانده شده متفاوت باشد، از تاثیرات مثبت آموزشی آن بر روی رشته انتخابی خود بگویید.
دلایل انتخاب مقصد تحصیلی
دلیل انتخاب رشته، دانشگاه و کشور مقصد را بیان کنید. برای این کار شما باید اطلاعات زیادی راجع به رشته مورد نظر خصوصا درهمان دانشگاه بدست بیاورید. بهتر است برای هر دانشگاه SOP جداگانه نوشته شود و این قسمت باید با توجه دقیق به شرایط و امکانات دانشگاه موردنظر نوشته شود. با تملقات زیادی خواننده را خسته نکنید.
تجربیات مرتبط
پس از توضیح پیرامون سوابق تحصیلی خود حال نوبت به توضیح پیرامون تجربیات مرتبط با رشته می‌رسد. تمامی تجربیات مرتبط خود را نام ببرید، از پروژه‌هایتان در کارشناسی سخن بگویید، از کارآموزی، تجربه کار صنعتی، کارگاهی، نشریه‌ها و دیگر فعالیت های داوطلبانه که برای ارتقای سطح علمی خود در این زمینه انجام داده اید، بنویسید. چیزی را به رخ نکشید بلکه تجربیات خود را تحلیل کرده و مطالب مفیدی که از آن یاد گرفته‌اید را مطرح کنید. روش تحلیل تجربیات از خود تجربیات پر اهمیت‌تر است.
اهداف
هدف‌های کوتاه مدت و بلند مدت خود را بازگو کنید. این هدف‌ها باید ارتباط بین پذیرش شما و آینده مورد نظر را به روشنی توضیح دهد. در همین حال آینده شغلی خود را نیز با توجه به اهداف شخصی و رشته مورد پذیرش به بهترین شکل برای هیئت تصمیم گیرنده ترسیم نمایید.
نتیجه گیری
به عنوان نتیجه‌گیری در چند خط درباره مناسب بودن خود برای تحصیل در رشته و دانشگاه مورد نظر و تناسب موقعیت تحصیلی با شخصیت خود توضیح دهید.
تشکر در پایان
در پایان از اعضای کمیته برای صرف وقت جهت بررسی انگیزه‌نامه خود تشکر نمایید.
باید و نبایدهای SOP
- نیازی به وارد کردن اطلاعات شخصی خود مانند نام و یا اطلاعات تماس در انگیزه‌نامه نمی‌باشد. این اطلاعات در رزومه شما موجود است که بی‌شک در اختیار هیئت تصمیم گیرنده قرار گرفته است.
- متن خود را محترمانه و رسمی بنویسید اما از نوشتن به صورت ادبی و متکلف خودداری نمایید.
- نامی از موسسه و یا شرکتی که در آینده قصد دارید در آنجا مشغول به کار شوید نیاورید. فقط به تحصیل و آینده شغلی به صورت کلی اشاره کنید.
- شرایط دانشگاه و پذیرش در محل مورد نظر را در نوشتن انگیزه‌نامه مد نظر قرار دهید.
- بیش از اشاره به گذشته و سوابق خود به آینده بپردازید. گذشته شما در رزومه شما مشخص است.
- اگر در شرایط اعلام شده از طرف دانشگاه محدودیت خاصی برای SOP اعلام نکرده است، انگیزه‌نامه ۵۰۰ تا ۱۰۰۰ کلمه‌ای (۲ تا سه صفحه A4) می‌تواند استاندارد در نظر گرفته شود.
- هر چند استفاده از مشاوره دوستان و یا خانواده می‌تواند در نوشتن انگیزه‌نامه موثر باشد اما همیشه طرح نهایی را با سلیقه خود دو و یا سه بار بازبینی و ویرایش نمایید.
- املا، گرامر و نقطه گذاری را بسیار جدی بگیرید. اشتباه در این موارد می‌تواند به عنوان ضعف شما در زبان انگلیسی تلقی شود.
- سعی کنید افعال خود را به صورت معلوم به کار ببرید و نه مجهول. این شما هستید که قرار است آینده خود را بسازید پس فاعل جمله مشخص است و نیازی به استفاده از افعال مجهول نیست.
- در پایان با بازبینی مجدد سعی کنید یکپارچگی متن را حفظ کنید. مقدمه، بدنه اصلی و نتیجه‌گیری باید در یک راستا و مرتبط با هم باشد.
نیازی نیست مطالب را چند بار توضیح دهید به نحوی که حوصله خواننده سر برود. در طول انگیزه‌نامه نیز از عبارات تکراری برای نشان دادن اشتیاق خود استفاده نکنید.
به هیچ وجه از نمونه‌های از پیش آماده شده استفاده و یا کپی برداری نکنید. کمیته بررسی با همه این نمونه‌ها آشنایی کامل را دارند و استفاده از این نمونه‌ها شانس شما را برای استفاده از موقعیت تحصیلی به طور کامل بر باد می‌دهد. پس سعی کنید نمونه کامل اختصاصی خود را ایجاد کنید.
